Standard-gïele jallh smaare-gïele?
Datne maahtah aktem iemie jïh byjjes reaktoe standard-gïelem veeljedh, jallh maahtah aktem vielie njaalmeldh vuekiem nuhtjedh. Mij bööremes sjeahta lea jearohke teemeste maam bæjjese vaaltah, jïh mejtie lohkijidie datne tjaalah.
Man persovneles edtjh årrodh?
Måjhtelh mah såarhts pronovmenem edtjh nuhtjedh:
edtjh datne-hammoem nuhtjedh jïh ryöktesth lohkijasse tjaeledh?
edtjh mijjieh-hammoem nuhtjedh?
edtjh saakeleslaakan jïh sïejhmelaakan tjaeledh jïh veeljedh dïhte jallh dah?
Nuhtjh plusse-baakoeh jïh mijnuse-baakoeh
Plusse-baakoeh jïh mijnuse-baakoeh leah dej vihkielommes gïeleldh vierhkie-vierhtiej gaskem aamhtese-teekstesne. Nuhtjh dejtie, men aellieh fer jïjnjh. Lohkije maahta dov teeksteste vïssjehtovvedh jïh leajhtadimmiem dutnjien dassedh.
Lustesvoete jïh ironije
Lustesvoete lea jeenjemasth akte joekoen hijven okse-rïhpestæjja, jïh sjeahta dovne gosse almetjh leah sïemes jallh ovsïemes datnine. Ironije jïh sarkasme gujht bööremes sjeahta dejtie mah leah sïemes datnine aarebistie.
Viertiestimmieh, gïeleldh guvvieh jïh stååkedimmie baakoejgujmie
Jis datne leah væjkele sjiehteles viertiestimmieh gaavnedh jïh baakoejgujmie stååkedidh, byörh dam darjodh gosse lohkije-teeksth tjaalah! Gosse man akt bïjre tjaalah mejnie lohkijh leah åehpies aarebistie, maahtah lohkijidie jaehkiehtidh aamhtesem aktede orre bieleste vuejnedh.
Retorihkeles gyhtjelassh
Retorihkeles gyhtjelassh gåhtjobe maaje gyhtjelassh gusnie vaestiedasse lea eevre tjïelke. Dagkerh gyhtjelassh hijvenlaakan teekstesne sjiehtieh dan åvteste dïhte tjïerteste tjaelije jïh lohkije leah sïemes, jïh dan åvteste dah eadtjalgehtieh.
Nuhtjh væhtah!
Maahtah gujht jienebh kolonh, tjåarvome-væhtah jïh gihtjeme-væhtah nuhtjedh goh sïejhmelaakan darjoeh. Væhta-bïejeme edtja vuesiehtidh dov lea ïedtje aamhtesasse. Aellieh fer jïjnjh nuhtjh – jis fer jïjnjh juekeme-væhtah sjædta mah «lohkijasse» tjåarvoeh, dellie vïssjehtåvva. Mujhtieh, nuhtjh væhtide reaktoelaakan. Punktume raajesi minngesne, gihtjeme-væhtah gyhtjelassi minngesne jïh tjåarvome-væhtah gusnie datne «gïelem bijjedh».
Saemien | Daaroen |
|---|---|
gïeregen nïlle bïejedh | sette noe på spissen |
leajhtadimmie | tiltro |
okse-rïhpestæjja | døråpner |
tjåarvome-væhta | utropstegn |