Døme på eksamensoppgåver for bygg- og anleggsteknikk

Eksamensoppgåva består gjerne av eit breitt tema som dekker mange av kompetansemåla i naturfag. Saman med oppgåva kan du få gitt opp ei liste med forsøk eller andre praktiske oppgåver, der du skal velje ei av desse.

Du bruker førebuingstida til å setje deg inn i det temaet du har fått, og det forsøket du har valt.

Tenk deg at du jobbar som energirådgivar. Ein familie på fire har kjøpt eit hus frå 1994. Straumrekninga er høg, og familien vil ha tips om korleis ho kan bli lågare.

Sjå Oppdrag: Foreslå enøk-tiltak for å få tips til korleis du kan gå fram ved ein slik førespurnad.

Du skal utforske og presentere teknologi knytt til bygg- og anleggsteknikk og vurdere han i eit berekraftsperspektiv.

Aktuelle punkt

• Kva er teknologi? Gi døme.
• Korleis blir den aktuelle teknologien brukt i utdanningsprogrammet ditt?
• Kva fordelar gir denne teknologien?
• Vurder kva positiv og negativ innverknad teknologien kan ha på ei berekraftig utvikling.
• Kan teknologien knytast til eitt eller fleire av berekraftsmåla?
• Foreslå moglege forbetringar av teknologien.

Du skal bygge ein platting. Vurder aktuelle materiale og overflatebehandlingar, og foreslå det materialet og den overflatebehandlinga du meiner vil eigne seg best.

Aktuelle punkt

• Vurder aktuelle materiale og overflatebehandlingar.
• Planlegg eit forsøk der du skal undersøke effekten av nokre overflatebehandlingar.
• Forklar og vis korleis du vil gjennomføre eit slikt forsøk.
• Korleis vil du gå fram for å risikovurdere forsøket?
• Kva gjer du med eventuelt avfall frå forsøket?
• Gi ei kort oversikt over livsløpet til eit ferdig produkt, og vurder kor berekraftig produktet vil vere.

Vel eit aktuelt helse- og livsstilsspørsmål som du drøftar, eller ta utgangspunkt i ein av casane i artikkelen Livsstilsvanar hos norske ungdommar.

Presenter det du finn ut.

Aktuelle punkt

• Kva blir meint med helse?
• Kva er livsstil?
• Kva er samanhengen mellom helse og livsstil?
• Kva meiner du kjenneteiknar god helse?
• Kvifor er spørsmålet du har valt, aktuelt?

• Korleis kan du kople spørsmålet til andre kompetansemål i læreplanen?

• På kva måte er det å ha god helse viktig i det framtidige yrket ditt?

Framfor deg har du eit utval matvarer (til dømes mjølk, sukker, mjøl, potetmjøl, olivenolje, eple, eggekvite).

• Planlegg eit forsøk der du skal undersøkje innhaldet av eitt eller fleire næringsstoff i desse matvarene (til dømes påvise stivelse eller protein).
• Forklar og vis korleis du vil gjennomføre eit slikt forsøk.
• Korleis vil du gå fram for å risikovurdere forsøket?
• Kva gjer du med eventuelt avfall frå forsøket?

• Gjer kort greie for funksjonen til det næringsstoffet du har valt.

• Kva blir meint med næringsstoff?
• Vel eitt eller fleire næringsstoff. Gjer greie for oppbygging, bruk og kjelder.
• Forklar og vis korleis du kan påvise desse næringsstoffa.
• Kva meiner vi med eit variert kosthald?

• Kva er samanhengen mellom kosthald og helse?

• På kva måte er godt kosthald og god helse viktig i det framtidige yrket ditt?

• Kommenter påstanden "Det er ikkje berekraftig å ete kjøtt".

I løpet av skuleåret har du jobba med ei sjølvvald problemstilling. Presenter det du har funne ut, og argumenter for den metoden du valde å bruke.

Aktuelle punkt

• Kvifor valde du denne problemstillinga?
• Kva hypotesar har du jobba med?
• Korleis undersøkte du om hypotesane stemde?
• Kva fann du ut?
• Korleis heng det du har funne ut, saman med andre emne i naturfag og andre fag?
• Korleis er det du har funne ut, relevant for utdanningsprogrammet ditt?

Gi ei oversikt over ulike tiltak som er aktuelle ved energiøkonomisering i bygg.

Aktuelle punkt

• Kva blir meint med energiøkonomisering?
• Gi eit døme på ei energikjede. Bruk dette til å forklare kva som blir meint med energiovergang og verknadsgrad.
• Foreslå tiltak som gjer at vi kan spare energi i eit bygg.
• Vurder fordelar og ulemper ved nokre av tiltaka, og foreslå kva tiltak som vil vere best i ulike situasjonar.

Gi ei kort oversikt over nokre vanlege materiale i bygg- og anleggsteknikk, og vurder kor berekraftig bruken av desse er.

Aktuelle punkt

• Korleis kan vi dele inn materiale i grupper etter kva slags eigenskapar dei har?
• Kva materiale frå bygg- og anleggsteknikk kjenner du til?
• Vel eitt materiale eller ei gruppe materiale som du beskriv meir detaljert, til dømes
  • eigenskapar
  • pris
  • berekraft
  • overflatebehandling
• Kva faktorar avgjer kor berekraftig eit materiale er?
• Korleis kan overflatebehandling endre eigenskapane til materialet?
• Korleis påverkar overflatebehandlinga kor berekraftig materialet er?