Når du les eller høyrer om noko som verkar vitskapleg, bør du stoppe opp og stille deg nokre kritiske spørsmål.

Vurder kjelda di

• Er det ei seriøs nettside (eller anna kjelde)?
• Er artikkelen gammal? Finst det nyare og betre forsking?
• Blir det sagt direkte at dette er vitskapleg? Baserer det seg på konkret forsking?
• Blir det opplyst kven som står bak forskinga? Viss ikkje, kan du ikkje ta denne kjelda seriøst.
• Seier tittelen noko anna enn hovudteksten? Sanninga blir ofte forvridd i titlane for at det skal verke meir sensasjonelt.
• Kan den som skriv, medviten ha framstilt resultata på ein forvridd måte for å skape merksemd?
• Prøver dei å selje eit produkt? Då er det grunn til å vere skeptisk.
• Har den som skriv, forstått forskingsresultata? Er du usikker, kan du finne andre kjelder eller finne den originale rapporten og lese sjølv.

Vurder forskinga

• Er det seriøse forskingsinstitusjonar som står bak?
• Gjer eit nettsøk på forskarane og forskingsinstitusjonen som står bak. Finst dei? Er det noko i søketreffa som kan tyde på at dette er omdiskutert, useriøst eller direkte falskt?
• Kan du finne andre seriøse kjelder som skriv om det same? Viss ikkje, må du vere veldig trygg på at kjelda di er påliteleg.
• Er dette ein enkeltstudie som strid mot det andre forskarar har funne? Då er det grunn til å vere skeptisk.