Ikkje-verbal kommunikasjon

Språket er berre eitt av mange virkemiddel som vi bruker når vi kommuniserer med kvarandre. Stemme, blikk, ansiktsuttrykk, gestar og kroppsrørsler, berøring og fysisk avstand er andre middel vi tek i bruk for å få fram bodskapen i det vi ønskjer å formidle. Det er desse ikkje-verbale verkemidla vi skal ta for oss her.

Vi kan variere bruken av stemma på mange måtar for å understreke bodskapen vi ønskjer å få fram. Vi kan variere

• styrke (sterk/svak)
• tonefall (stigande/synkande)
• tempo (raskt/sakte)
• pausar (korte/lange)
• klang (hard/mjuk/monoton osv.)
• rytme (rask/roleg/stotrande osv.)

Blikket gir viktig tilleggsinformasjon om den bodskapen sendaren formidlar til mottakaren. Mottakaren, på si side, må tolke kva sendaren fortel med blikket sitt. Nedanfor finn du nokre funksjonar som blikket kan ha i kommunikasjon:

• gi informasjon
• regulere samværet mellom menneske
• uttrykkje nærleik eller intimitet
• utøve sosial kontroll
• gjere det lettare å gjennomføre ei oppgåve
• gjere narr av nokon
• vise at ein lyttar og følgjer med

Alle har vel erfaring med at ansiktsutrykket uttrykkjer kjensler og avslører korleis ein person tolkar og forstår opplevingar. Her finn du nokre kjensler som vi menneske langt på veg uttrykkjer meir eller mindre på same måte ved hjelp av ansiktsuttrykk:

• sorg
• glede
• forundring
• sinne
• frykt eller redsel

Ofte ser vi at folk rører på hovudet, dei nikkar, held hovudet på skakke eller ristar på hovudet når dei snakkar med nokon. Noko liknande ser vi også med handrørsler. Enkelte ser nesten ut til å vere avhengige av å bruke hendene for å skildre eller understreke det dei fortel. Du kan lese meir om dette ved å kikke i lenkjesamlinga.

Måten vi kler oss på, sminkar oss på, og måten vi har håret vårt på, kommuniserer kven vi er, og kva gruppe vi høyrer til. Dersom du arbeider på eit hotell eller på ein kjøtbutikk, har du truleg spesielle klede som viser at du jobbar der. Det varierer om arbeidsplassen har uniform eller ikkje. På stader der du kan gå i privatklede, kan det oppstå diskusjonar knytt til kva ein kan ha på seg og ikkje, nettopp på grunn av at klede kommuniserer.

Å kle seg på ein akseptabel måte er ein del av det å vere profesjonell, men som nytilsett er det ikkje alltid like lett å vite kva som blir rekna som akseptabelt og ikkje. Ein samtale med dei andre tilsette gir vanlegvis eit bilete av kva som blir forventa.