Mihtidaneahpesihkarvuohta - mihtit áiggi guovtti suorbmabáhcaheami gaskkas - Naturfag (IM) - NDLA

Njuike sisdollui
Forsøk

Mihtidaneahpesihkarvuohta - mihtit áiggi guovtti suorbmabáhcaheami gaskkas

Jiena bádden ja jiena mihtideapmi

Dán geahččaladdamis geavahat Audacity jietnaprográmma, man sáhttá nuvttá viežžat interneahtas, muhto sáhtát maiddái geavahit eará prográmmaid dahje giehtatelefovnna áppa mas leat seamma funkšuvnnat.

Ulbmil

Šaddat diđolažžan mihtidaneahpesihkarvuođa ektui go oainnát man váttis lea mihtidit dárkilit.

Bargovuohki

Vuhtiiváldde ahte lea oalle jaskat du birrasis. Bija báddema johtui ja báhcat guktii suorpmaiguin moatti sekunddasaš gaskkain. Bisset dasto báddema ja geahča jietnafiilla. Oainnát go ahte lea álki oaidnit gokko báhcaheapmi lei? Jus geavahat sáhpána, de sáhtát markeret dan guovtti báhcaheami gaskka ja mihtidit man guhkes áigi manai báhcahemiid gaskkas áigemihttáriin mii prográmmas lea.

Govas oainnát áigodaga dan guovtti báhcaheami gaskkas markerejuvvon, ja vuolimusas govas oaidnit ahte leat muhtin áigedáhtat, namalassii man guhkes áigi álggu rájes manná ovdalgo markeren álgá ja loahpahuvvo. Dasa lassin lea daid gaskkas rehkenasttojuvvon, nappo man guhkki bádden lea. Vuollelis oaidnit stuoriduvvon čuhpposa vuolimus linjjás.

Jus mii mihitdit máŋgii, oaidnit ahte dávjá oažžut iešguđetlágan bohtosa. Njeallje iešguđetlágan mihtideami adde dáid bohtosiid:
  1. 2,710930 sekundda
  2. 2,722540 sekundda
  3. 2,710930 sekundda
  4. 2,716735 sekundda

Dás fuobmát máŋga beali:

  • Orru ahte leat mihtidan erenoamáš dárkilit, muhto liikká lea mis erohus juo nuppi siffaris rihkku maŋŋá. Dalle ii dáidde aŋkke mihttu leat nu dárkil.
  • Guokte mihtideami leat áibbas ovtta stuoru. Lea go dat soaittáhagas?

Erohus bajimus ja vuolimus mihtideamis lea dál: (2,722540 – 2,710930) sekundda = 0,011610 sekundda, dahje 0,43 % gaskamearis mii lei 2,71528375 sekunda dan njealji mihtideamis.
Oaidnin dihte lea go vejolaš mihtidit vel dárkileappo jus stuoridat gova. de mii sáhttit "fanahit" gova veahá:

Dál lei vejolaš gávdnat markerejuvvon guovllu álggu ja loahpa dárkileappo, ja mihtiduvvui:

  1. 2,713832 sekundda
  2. 2,716735 sekundda
  3. 2,708027 sekundda
  4. 2,710930 sekundda

Erohus alimus ja vuolimus mihtideamis lei dál (2,716735-2,708027) sekundda = 0,008708 sekundda, nappo veahá unnit go ovddit mihtideamis. Mihtidemiid háddjaneapmi lei dál 0,32% gaskamearis, mii lei 2,712381 sekundda.

Mii stuoridit gova

Lea go vejolaš mihtidit áibbas dárkilit? Naba jus mii stuoridit gova nu sakka ahte oaidnit juohke jietnadeami áibbas čielgasit? De mii oaidnit ahte jietnakurvvain leat dievva čuoggát mat leat oktiičatnasan linjabihtáiguin, vai šaddá oktilas jietnakurva. Čuokkis govvida jietnaregistrerema, ja dán oktavuođas báddejuvvui 44100 geardde sekunddas.

Dál sáhttit merket áibbas dárkilit vuosttaš suorbmabáhcaheami jietnadaga gierraga, ja seamma ládje nuppi. Boađus dán dárkilis mihtideamis lei 2,710966 sekundda.

Digaštallan ja konklušuvdna

Dan guovtti vuosttaš mihtideamis oaidnit mii ahte eat leat sihkkarat eará go vuosttaš siffarii maŋŋel rihkku, ja mii fertet dasto dadjat ahte áigi dan guovtti báhcaheami gaskkas lei 2,7 sekundda.

Dan maŋemus mihtideamis leat dan guokte vuosttas "ceahki" báhcaheami gaska 2,710966 sekundda. Sáhttá leat miella dadjat ahte dat lea dat rievttes vástádus, muhto diehtit go sihkkarit ahte vuosttaš ceahkki lea báhcaheami álggus? Sáhtášii go baicca leat dat jienaš mii gullostii jur ovdalaš? Audacity mihtida dušše jiena 44100 geardde sekunddas - lea go vissis ahte prográmma báddii juste dan oasi maid mii áigguimet?

Jus mii eksperimenteret veahá dan stuoriduvvon govas, de oaidnit ahte mii fertet duhtat dan bohtosii ahte báhcahemiid gaska leai 2,71 sekundda.
Bealit maid eanet ferte dutkat:

  • Golbma mihtideami ledje ovtta stuoru, 2,710930 sekundda. Sáhttá go leat ahte sáhpán soaittáhagas lea heaŋgasan seamma čuoggái máŋgga geardde?
  • Diehtit go sihkkarit ahte áiggi mihtideapmi Audacitys lea riekta, dahje geavaha go prográmma sierra áigerehkega, mii ii čuovo eará osiid máilmmis?

Guoskevaš sisdoallu

Fágaávdnasat
Metoda ja mihtidan eahpesihkarvuohta

Go galggat mihtidit, de sáhttá čuožžilit eahpesihkarvuohta rusttegiid ja metodaid ektui, muhto ieš sáhttá ollu dahkat vai unnida mihtidan eahpesihkarvuođa.

Dán lea/leat čállán Einar Berg.
Maŋemusat ođastuvvon 2018-01-29