Viertiestimmie, metafovre jïh klisje - Åarjelsaemien voestesgïeline (SR jåa2) - NDLA

Hopp til innhold
Fagartikkel

Viertiestimmie, metafovre jïh klisje

Gosse mijjieh jortehtibie mijjieh maehtebe viertiestimmieh, metafovrh jïh klisjeh nuhtjedh gïeleldh vierhkie-vierhtine. Gosse viertiestimmiem nuhtjebe, dellie maam akt mejnie akt jeatjabinie viertiestibie.

Gïeleldh guvvieh

Gellie ovmessie såarhts gieleldh guvvieh gååvnesieh guktie viertiestimmie, metafovre, jïh klisje.

  • Åvla vaadtsa goh staaloe
  • Datne luvrege goh riepie
  • Datne staaloe

Viertiestimmie

Gaajhkh gïeleldh guvvieh viertiestimmieh utnieh. Jis mijjieh jiehtebe gie akt lea riepie dellie tuhtjebe, dïhte riepien jïjtsevoeth åtna. Gosse viertiestibie dellie viertiestimmie-baakoem goh nuhtjebe.

  • Datne luvrege goh riepie

Metafovre

Gosse mijjieh jortehtibie dellie maehtebe metafovrh nuhtjedh. Akte metafovre lea aaj viertiestimmie, men dellie ibie viertiestimmie-baakoem goh nuhtjh raajesisnie. Gosse ibie viertiestimmie-baakoem nuhtjh dellie maehtebe raajesem sagke tjyölkehkåbpoe guarkedh. Dellie ibie maehtieh raajesem jeatjhlaakan guarkedh.

Vuesiehtimmieh

Metafovre: Datne leah staaloe

Viertiestimmie: Datne goh staaloe

Vijriedamme metafovre

Maehtebe aktem metafovrem vijriedidh. Dellie gellie raajesh maehtieh metafovrine årrodh. Dellie mijjieh dam metafovrem gåhtjobe vijriedamme metafovre. Nils-Aslak Valkeapää lea diktem Mov veasoe lea mov vaajmosne tjaaleme. Diktesne Valkeapää metafovrem veasoe nuhtjeme, jïh dïhte dam metafovrem vijrede jïh buerkeste.

Mov veasoe lea mov vaajmosne

Mov veasoe lea mov vaajmosne
mij mov aktine jåhta
mov luvnie vuelie jeala

desnie aaj maanaj praahkese
bealloeh skaenieh
bïenjh huhtieh
soehpenje sjåvva
gåptoej lastoeh straptjoeh
saemiej nïejti gaalsohkh
mojjehtese aejkede

Mov veasoe lea mov vaajmosne
mij mov aktine jåhta. [1]

Klisje

Gosse mijjieh jortehtibie dellie maehtebe klisjeh nuhtjedh. Klisje lea viertiestimmie jallh metafovre mejtie mijjieh fer jïjnjem nuhtjebe.Klisje maahta dovne baakoeh jïh jiehtegh årrodh. Jis mijjieh maam akt gellien aejkien govleme juktie maehtebe jiehtedh ov-rovne sjïdteme dellie daate akte klisje. Daaroen gïelesne raajesh guktie; Lise skinte som en sol, jïh Hun er som en rose leah klisjeh. Mijjieh aaj maehtebe jiehtedh akte baakoe maahta klisjine årrodh. Dellie mijjieh daam baakoem dan gellien aejkien nuhtjebe guktie baakoe faamoem dassa.

Viertiestimmie, metafovre jallh klisje daejnie raajesinie?

  • Tjaebpies goh aeredsnaestie
  • Dov tjelmieh goh naestieh klijnedieh
  • Gosse datne mojjehth dle dïhte mov vaajmoem baahkede

Relatert innhold

Oppgaver og aktiviteter
Maam maahtah?

Man jïjnem måjhtah gïeleldh vierhkie-vierhtiej bïjre kontraste, mubpesth jiehtedh, rijme jïh viertiestimmie? Darjoeh laavenjasside.

Skrevet av Liv Karin Joma.
Sist faglig oppdatert 14.09.2023