Hopp til innhold
Fagartikkel

Gïele-funksjovnh

Mijjieh eajhnadovvebe maam mubpide jiehtebe, guvviedibie jallh tjaelebe. Dïhte guhte vearelde-bïevnesem TV:sne bïhkede, sæjhta vuartasjæjjide vearelden bïjre bievnedh. Dïhte guhte pruvre-håalomem hååle sæjhta domtesi bïjre soptsestidh, jïh dïhte guhte reklaamem dorje sæjhta åestiejidie tsevtsedh.

Gïelen funksjovnh

Seamma saaht maam sïjhtebe mubpide geerjehtidh, dellie mijjieh seamma dïrregem nuhtjebe, mijjen gïelem.

Gïelen golme funksjovnh:

  • Bievnije funksjovne: maam akt saetniesvoeten bïjre jiehtebe
  • Ekspressijve funksjovne: maam akt mijjen vuajnoej jïh domtesi bïjre jiehtebe
  • Appellatijve funksjovne: dïhte goltelæjjam jallh lohkijem tsavtsa

Vearelde bïevnesh – jienebh enn barre bïevnesh

Jis vearelde-bïevnesem vuejnebe dellie sïjhtebe daejredh guktie vearelde sjædta. Mijjieh bïevnesh vearelden bïjre sïjhtebe. Dellie bievnijen funksjovne stööremes. Læjhkan dah göökte jeatjah funksjovnh, ekspressijve jïh appellatijve, mijjem tsevtsieh. Guktie vearelde-bievnije sov bïevnesh mijjese buakta mijjem tsavtsa, kaanne dïhte mojjehte jïh «aavoe-baakoeh» nuhtjie dellie mijjieh aavoedibie. Vearelde bïevnesh mijjem tsevtsieh, kaanne ibie maehtieh darjodh maam soejkesjamme jis vearelde-bievnije ebriem beavna.

Mijjieh sïjhtebe ektievoetesne årrodh

Naan aejkien ij leah dan vihkeles maam jiehtebe, men mijjieh barre maam akt jiehtebe. Mijjieh sïjhtebe ajve vuesiehtidh mijjieh libie guejmieh/voelph. Naan dotkijh mielieh gïelen lea sosijaale funksjovne jïh dïhte vihkeles.

Skrevet av Helen Blind Brandsfjell.
Sist faglig oppdatert 03.05.2018