Oppgåve 1

Eit politisk parti aukar oppslutninga si frå 10,5 prosent til 12,5 prosent.

a) Kor mange prosentpoeng har oppslutninga auka med?

Løysing

Oppslutninga har auka med prosentpoeng.

b) Kor stor har auken vore i prosent?

Løysing

Vi reknar ut prosentfaktoren for kor mange prosent 2 prosentpoeng er av grunnlaget, den opprinnelege oppslutninga på 10,5 %. Auken i prosent er .

Oppgåve 2

Sjukefråværet i ei bedrift har gått ned frå 6,7 prosent til 6,1 prosent.

a) Kor mange prosentpoeng har sjukefråværet gått ned med?

Løysing

Sjukefråværet gjekk ned med prosentpoeng.

b) Kor stor har nedgangen vore i prosent?

Løysing

Nedgangen i prosent er .

Oppgåve 3

a) Eit politisk parti hadde ein månad ei oppslutning på 29,5 prosent. Ved neste måling hadde partiet auka oppslutninga si med 6,1 prosent.

Kor mange prosentpoeng har oppslutninga til partiet auka med?

Løysing

Dei 6,1 prosentane blir rekna av talet 29,5. Vi må derfor først finne kor mykje 6,1 prosent er av 29,5. Hugs at 29,5 svarer til 100 prosent. Vi bruker prosentfaktoren, og får at 6,1 prosent av oppslutninga blir

Partiet har auka oppslutninga med 1,8 prosentpoeng.

b) Eit anna politisk parti fekk ei oppslutning på 19,8 prosent etter å ha mista 10 prosent av tilhengarane sine.

Kor mange prosentpoeng gjekk oppslutninga ned med?

Løysing

Sidan partiet mista 10 % av tilhengarane, tilsvarer oppslutninga på 19,8 % 90 % av den førre oppslutninga. Vi har då ein prosentfaktor på 0,9 og reknar baklengs for å komme til den opprinnelege oppslutninga. Oppslutninga før nedgangen er

Nedgangen i prosentpoeng blir

c) Eit tredje parti fekk auka oppslutninga si med 1,8 prosentpoeng. Dette svarte til ein auke på 15 prosent.

Kor stor var oppslutninga til partiet før oppgangen?

Tips til oppgåva

Finn ut kor mange prosent 1,8 prosentpoeng svarer til.

Løysing

1,8 prosentpoeng svarer til 15 prosent av oppslutninga før oppgangen. Oppslutninga før oppgangen svarer til 100 prosent. Vi bruker prosentfaktoren, og får at 1,8 prosentpoeng i forhold til 15 prosent svarer til

d) Eit fjerde politisk parti fekk redusert oppslutninga si med 5 prosent, eller 0,4 prosentpoeng.

Kva var oppslutninga etter nedgangen?

Tips til oppgåva

Vi kan finne svaret ved først å rekne ut oppslutninga før nedgangen slik vi gjorde i den førre oppgåva. Prøv om du klarer å rekne ut oppslutninga etter nedgangen utan å gå vegen om oppslutninga før nedgangen. Bruk prosentfaktoren og finn ut kor mange prosent oppslutninga etter nedgangen svarer til.

Løysing

Vi tek utgangspunkt i at 0,4 prosentpoeng svarer til 5 prosent av oppslutninga før nedgangen. Oppslutninga etter nedgangen må derfor svare til 95 prosent av oppslutninga før nedgangen. Vi gongar resultatet med 0,95 og får at oppslutninga etter nedgangen var

Oppgåve 4

Kva kan du om prosentpoeng?

Sida har flytta, men du finn ho her: