Intertekstualitet
Store norske leksikon[1] forklarer omgrepet intertekstualitet som at ein tekst må bli forstått som ein stad der tekstar kryssar kvarandre. Vidare blir det forklart at du alltid vil finne element frå andre tekstar i ein tekst. Ut ifrå eit utvida tekstomgrep vil andre uttrykksformer enn berre litterære tekstar, også kunne bli forstått som tekstar. Dette kan til dømes vere bilete, reklameplakatar, filmar eller tv-seriar.
Når du som elev skal lage ein film, vil du kanskje hente inspirasjon frå dagleglivet ditt, frå saker som opptek deg eller frå filmar eller tv-seriar du har sett tidlegare. Å vite kva som blir meint med intertekstualitet i filmar og tv-seriar, kan vere ein inspirasjon i dine eigne filmproduksjonar.
Filmar og tv-seriar
Alle filmar refererer i større eller mindre grad til filmar eller tekstar som er laga tidlegare. Nokre gongar er referansane planlagde, og blir aktivt brukt av filmskaparen som eit verkemiddel. I andre høve kan det handle om meir tilfeldige berøringspunkt mellom tekstane.
Det er altså ganske vanleg å sjå bruk av intertekstualitet i filmar og seriar. Døme på dette kan vere korleis ein film siterer ein film som er laga tidlegare, eller at filmen inneheld ein ny versjon av ei kjent scene frå ein annan film. Filmar kan også referere til litterære verk som romanar, eller til religiøse tekstar, slik som til dømes Bibelen.
For at du skal kunne oppfatte at ein film refererer til ein annan film, så er det ein fordel om du har sett begge filmane. Dersom du ser mange filmar og seriar, vil du sannsynlegvis også bli flinkare til å kjenne att intertekstualitet.
Frå Romeo og Julie til Titanic
Er det slik at alle historier og all fiksjon som blir laga, byggjer på dei same urfortelljingane? Sjå denne danske YouTube-videoen, og lær meir om intertekstualitet.