Kva skal vi samle?

Ei objektsamling er ei samling av objekt som representerer ulike organismar. Objektsamlinga kan vere samansett på ulike måtar.

Samlinga kan til dømes

vere ei rein plantesamling av tørka og pressa plantar (herbarium)
representere det biologiske mangfaldet i eit avgrensa område
representere ein størst mogleg del av systematikken
vere ei rein dyresamling av dyr, spor og sporteikn

Det er viktig at objekta er av god kvalitet og representative for arten, sidan det lettar arbeidet med identifisering og godkjenning. Når de pressar plantar, bør både stengel, blomstrar og blad vere med, men ikkje røter.

Slik lagar du eit herbarium

Digital objektsamling

De kan òg lage ei digital objektsamling. Då tek de eigne bilete av plantar, dyr og sporteikn. I etterkant kan de redigere bileta, plassere artane inn i systematikken og skrive omtalar til kvart enkelt bilete. Det er viktig at det er god fagleg og fototeknisk kvalitet på bileta, slik at identifisering er mogleg.

Skriftleg omtale

Kvart objekt skal ha ein kortfatta skriftleg omtale. Han skal innehalde

vitskapleg namn
godkjent norsk namn
objektet sin plass i systematikken
dato og funnstad
kven som fann det

I tillegg kan de gjerne ta med noko om tilpassingar, kulturhistorie knytt til objektet og utbreiingsområde for eit avgrensa utval av objekta.

Det er mogleg å kjøpe plantepapirblokker i bokhandelen. Dei består av ark der ein kan montere tørka plantar med teip eller kontaktpapir. I ferdige rubrikkar skriv de inn dei naudsynte opplysningane. Arka inneheld òg eit felt der læraren kan signere ved godkjenning.

Omfang og organisering

Kor stor samlinga skal vere, er det opp til faglæraren og klassen å bestemme. Det er vanleg med 30 til 60 objekt, avhengig av kva modell de vel.

Ulike modellar

Individuell: Kvar elev leverer ei eiga objektsamling.
Gruppe: Fleire elevar samarbeider om ei objektsamling.
Klasse: Alle i klassen bidreg med eit avgrensa tal objekt, men elevane skal ha kunnskap om heile samlinga.

I tilfelle nokre objekt ikkje blir godkjende, kan det lønne seg å ha med litt fleire enn det kravet tilseier.

Samlinga bør organiserast etter rike, rekke, klasse og så vidare. I tillegg bør omtalar og objekt nummererast. Dette er spesielt viktig viss objekta er i esker, glas og liknande, mens dei tilhøyrande omtalane er i ein perm. Ikkje set på nummer før alle objekta er samla og skal organiserast.

Innsamling

De kan samle inn objekt under haustekskursjonen, slik at samlinga utgjer eit verdifullt grunnlag for resten av skuleåret. Deretter kan de ved behov supplere samlinga på fritida.
Pass på å samle plantar når forholda ligg til rette for det. Spor og sporteikn kan de samle/fotografere heile året.

Sida har flytta, men du kan finne den her: