Parti

I dag stiller partia valliste i kvart fylke ved stortingsvalet. Vallista fortel kva for personar partiet ønskjer skal stå på val, og i kva rekkjefølgje dei skal veljast. For å få representantar på Stortinget må eit parti ha ei viss oppslutning. Vi har rundt 30 politiske parti i Noreg, men berre sju av dei er store nok til å få plass på Stortinget. Det er 150 «vanlege» plassar, eller mandat, på Stortinget, fordelte etter partia si oppslutning i kvart fylke. Eit parti som er svært lite på landsbasis, kan få svært mange røyster i eitt enkelt fylke, og slik få inn ein stortingsrepresentant. Det skjedde til dømes då Kystpartiet, som hadde minimal oppslutning på landsbasis, i 2001 fekk 10 prosent av røystene i Nordland. I tillegg til dei 150 vanlege mandata er det 19 utjamningsmandat, eitt for kvart fylke. Desse mandata blir gitt til parti som i landsgjennomsnitt har minst 4 prosent oppslutning. Denne ordninga blir kalla sperregrensa og sikrar at også små parti kan bli representerte på Stortinget.

Vi har geografisk representasjon på Stortinget. Representantane blir valde frå fylka, som utgjer valkrinsane. I stortingssalen sit representantane som kjem frå Østfold, saman. Og dei som kjem frå Nordland, sit saman med andre frå Nordland. Samtidig representerer dei ulike politiske parti. I det store og heile vil omsynet til partiet sin vedtekne politikk vege tyngst for representantane, men i nokre saker, til dømes dei som gjeld lokaliseringsspørsmål, kan politikarane på Stortinget bli fristilte. Det vil seie at dei kan røyste utan å ta omsyn til kva fleirtalet i partigruppa meiner.