Kråkebolle

Opne bilete i eit nytt vindauge

CC BY-NC-SA

Bilete: Lars Laursen

Kråkebollen har eit grønfarga skal og grønlege, raudlege eller fiolette piggar med kvit spiss. Skalet er dekt med piggar som karakteriserer pigghudingane.

Kråkebollen trivst best på hard botn og lever helst ved lågvatn og ned til djupner på 25–50 meter. Han et særleg av tang og tare, men ved dårleg tilgang på hovuddietten kan han òg beita på andre organismar. Kråkebollen gyter seinvinters og om våren, men det kan vera store lokale variasjonar.

Opne bilete i eit nytt vindauge

CC BY-NC-SA

Bilete: Morten Rasmussen

Rogna er det einaste etande i dette taggete sjødyret. Både hann- og ho-kråkebollen lagar rogn. Når dei fem rognsekkene i kråkebollen er fulle, fyller dei nesten heile hòlrommet inne i skalet, og då er rogna på sitt beste. Rogna er gul til raudoransje. Ho er mjuk og har ein heilt spesiell søtleg og særeigen smak. Best kvalitet på rogna finn vi seint på hausten og tidleg på vinteren før egga er modne. Før modning har rogna ein fast konsistens, medan ho vert svært utflytande rett før og under gyteperioden. Vi bør ikkje hauste kråkebollar i gytetida eller rett etter gyting.

Det er ei aukande interesse for kråkebollefangst i Noreg, og kråkebolleressursane våre er langt på veg uutnytta. Det er mogleg at hausting av kråkebollar til oppfôring eller direkte sal kan verta ei ny næring for Kyst-Noreg. Hausting av kråkebollar skjer førebels berre ved dykking.

Det er gonadane til kråkebollane som er etande – ofte omtalte som rogn, men gonadane er eigentleg eggstokken (hoa) og testiklane (hannen). Dei vert serverte rå på same måten som østers, men kan òg varmebehandlast og for eksempel setjast til direkte i varme sausar som tilbehøyr.

Opne bilete i eit nytt vindauge

CC BY-NC-SA

Bilete: Jon Hauge

Kråkebollar inneheld store mengder A-vitamin og enzym som nøytraliserer alkohol.

Sjå Matvaretabellen frå Mattilsynet for nærare opplysningar om næringsinnhaldet.