Immunforsvaret

Mange av forsvarsmekanismane er medfødde. Det inneber at vi allereie som spedbarn er godt verna mot smitte.

Men kroppen kan også lære å verne seg mot mikroorganismar. Det kallar vi tillært forsvar.

• Ei heil og frisk hud. Heil hud hindrar skadelege mikroorganismar i å trengje inn i kroppen. Alle skadar i huda, sår og rifter, er moglege opningar for sjukdomsframkallande mikroorganismar.
• Slimhinner og tårevæske vernar kroppsopningar som ikkje kan vere dekte av hud.
• Flimmerhår i luftvegane, augevipper og augebryn hindrar mikroorganismar, støv og partiklar i å komme inn i kroppen.
• På huda, i fordøyingssystemet, i kjønnsorgana og mange andre stader har vi ein normalflora av «snille» mikroorganismar som hjelper til med å kjempe imot sjukdomsframkallande organismar.
• I magesekken har vi i tillegg magesyre som drep mange mikroorganismar som følgjer med maten vi et.

Opne bilete i eit nytt vindauge

CC BY-NC-SA

Bilete: Gorm Kallestad

• Når framande stoff har komme inn i kroppen, er det først og fremst dei kvite blodcellene som har jobben med å kjempe imot dei. Vi har to hovudtypar kvite blodceller:
  • Eteceller. Desse cellene et og fordøyer framande celler som finst inne i kroppen.
  • Angrepsceller. Framande celler har eit anna mønster, antigen, på overflata enn det kroppen sine eigne celler har. Angrepscellene produserer antistoff som festar seg på overflata til dei framande cellene, slik at dei blir ufarlege. Nokre av angrepscellene kallar vi hugseceller. Desse cellene hugsar tidlegare inntrengjarar, slik at viss kroppen blir angripen av det same smittestoffet seinare, er dei klare med antistoffa med ein gong. Vi seier då at vi har blitt immune.
• Lymfesystemet har ein viktig funksjon fordi det har mange kvite blodceller og hjelper til med å frakte vekk avfallsstoff frå nedbrytinga av framandstoff.
• Kroppen har i tillegg evne til å reparere skadar. Sår gror, og nye celler og nytt vev blir danna etter behov.